ประเทศไทย: นักปกป้องสิทธิมนุษยชนและสมาชิกชุมชนนาหนองบง จังหวัดเลย กำลังเผชิญภัยคุกคามต่อชีวิต

1029 05 Jun 2014

คณะกรรมาธิการสิทธิมนุษยชนแห่งเอเชียรับทราบว่านักปกป้องสิทธิ มนุษยชนกลุ่มฅนรักษ์บ้านเกิด ซึ่งทำหน้าที่ในการปกป้องชุมชนของตนเองจากผลกระทบในการทำเหมืองแร่ในจังหวัด เลย กำลังเผชิญภัยคุกคามต่อชีวิต รายละเอียด: สืบเนื่องจากจดหมายอุทธรณ์ฉุกเฉินฉบับที่ AHRC-UAC-073-2014 ซึ่งกล่าวถึงเหตุการณ์ในคืนวันที่ 15 พฤษภาคม 2557 มีชายฉกรรจ์ประมาณ 100 คนสวมชุดสีดำบุกรุกเข้ามาในพื้นที่ชุมชนนาหนองบง จังหวัดเลย โดยเข้าทำร้ายและจับสมาชิกชุมชนกว่า 30 คนเป็นตัวประกันรวมถึงผู้นำชุมชนสองคนที่ต่อสู้คัดค้านการทำเหมือง สมาชิกชุมชนที่ถูกจับเป็นตัวประกันโดนจับกดหน้าลงกับพื้นและมัดมือและขา กำแพงใจซึ่งเป็นกำแพงที่ชุมชนสร้างขึ้นมิให้รถบรรทุกสารเคมีผ่านเข้าออก เหมืองถูกทำลายลงเพื่อขนแร่ออกมา สมาชิกที่ถูกจับเป็นตัวประกันถูกปล่อยตัวราว 4.00 น. โดยรายงานว่าถูกทำร้ายและข่มขู่ด้วยอาวุธปืนในขณะที่ถูกมัดมือและขา ในขณะเกิดเหตุ ชุมชนได้ติดต่อไปยังเจ้าหน้าที่ตำรวจซึ่งมีเพียงตำรวจบ้านสองนายได้เข้ามาดู สถานการณ์และกลับออกไปเมื่อพบชายฉกรรจ์ติดอาวุธจำนวนมาก จนถึงปัจจุบันยังไม่ทราบว่าผู้บุกรุกกลุ่มดังกล่าวเป็นใครและไม่มีความ พยายามจากเจ้าหน้าที่ภาครัฐในการจับคนผิดมารับโทษ สองสัปดาห์ที่ผ่านมา ชุมชนรอบเหมืองทองคำในจังหวัดเลยถูกบุกรุก โดยมีนักปกป้องสิทธิมนุษยชนและสมาชิกชุมชนถูกทุบตีและจับกุมตัวโดยชายฉกรรจ์ ที่ปิดคลุมใบหน้า และพบว่ามีการขนแร่ออกจากเหมืองไป คณะกรรมาธิการสิทธิมนุษยชนแห่งเอเชียรับทราบจากแหล่งข้อมูลที่เชื่อถือได้ ว่า บริษัทได้วางแผนที่จะขนแร่ออกจากเหมืองอีกครั้งในช่วงที่มีการบังคับใช้ กฏอัยการศึกและการตั้งข้อกล่าวหาจากการฝ่าฝืนกฏดังกล่าวโดยคณะรัฐประหาร เป็นผลให้ชุมชนกำลังตกอยู่ในอันตรายอย่างร้ายแรงจากการถูกทำร้าย คณะกรรมาธิการสิทธิมนุษยชนแห่งเอเชียยังได้รับทราบว่า ทนายความซึ่งทำงานกับชุมชนถูกติดตามในขณะขับรถไปยังศาลเพื่อยื่นเอกสารขอ ความคุ้มครองชั่วคราวมิให้บริษัทดำเนินกิจการ รวมถึงการขนแร่ทองแดงออกจากเหมือง ทั้งสองประการถือเป็นการคุกคามอย่างชัดเจนต่อนักต่อสู้เพื่อสิทธิมนุษยชน คณะกรรมาธิการสิทธิมนุษยชนแห่งเอเชียรับทราบเพิ่มเติมว่า มีการจ้างมือปืนเพื่อสังหารผู้นำชุมชนแปดคน โดยบ่ายวันที่ 30 พฤษภาคม 2557 แหล่งข่าวที่น่าเชื่อถือได้แจ้งสมาชิกชุมชนว่ามีการจ้างทีมมือปืนราว 30 คนเพื่อมุ่งเป้าสังหารผู้นำชุมชนทั้งแปดโดยตั้งค่าหัวเป็นจำนวนเงิน 300,000 บาทและให้บรรลุผลภายในหนึ่งสัปดาห์ ในเย็นวันเดียวกัน พบกลุ่มชายฉกรรจ์ราว 5-6 คนยืนอยู่หลังแนวต้นยางพาราตรงข้ามบ้านนายสุรพันธ์ รุจิไชยวัฒน์ หนึ่งในผู้นำชุมชน ถัดมาในวันที่ 31 พฤษภาคม 2557 มีรถกระบะสี่ประตูสีดำขับวนรอบชุมชนฟากห้วย และในวันที่ 1 มิถุนายน 2557 ราวสองทุ่ม มีเสียงปืนสองนัดดังมาจากหลังบ้านผู้นำหญิงคนหนึ่งของชุมชน ในช่วงสองวันที่ผ่านมา สมาชิกชุมชนหวาดกลัวที่จะออกไปกรีดยางและกลัวอันตรายต่อชีวิต ชุมชนจะปิดประตูและอยู่ในบ้านหลังช่วงพระอาทิตย์ตกเป็นต้นไปเพื่อความ ปลอดภัยของตนเอง ข้อเท็จจริงเพิ่มเติม: คณะ กรรมาธิการสิทธิมนุษยชนแห่ง เอเชียมีความกังวลเป็นอย่างยิ่งต่อความปลอดภัยของนักปกป้องสิทธิมนุษยชนและ สมาชิกชุมชนที่ได้รับผลกระทบจากกิจการเหมือง ความเสี่ยงของนักปกป้องสิทธิมนุษยชนในจังหวัดเลย ยังเพิ่มสูงขึ้นจากภาพรวมการประกาศใช้กฏอัยการศึกและการตั้งข้อหาการร่วม ชุมนุมภายใต้กฏดังกล่าวในวันที่ 20 พฤษภาคม 2557 ตามมาด้วยการรัฐประหารโดยคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) คณะกรรมาธิการสิทธิมนุษยชนแห่งเอเชียขอให้ผู้ซึ่งมีความกังวลใจเกี่ยวกับ สถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศไทยร่วมกันเรียกร้องให้คสช.และหน่วยงานที่ เกี่ยวข้องร่วมประกันความปลอดภัยของชุมชน รวมถึงสิทธิในชีวิตและความเป็นอยู่ของชุมชนที่จะต้องได้รับการปกป้องด้วย ท่านสามารถสนับสนุนเราได้อย่างไร: โปรดส่งจดหมายถึงหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้อง เพื่อขอให้ดำเนินการปกป้องนักต่อสู้เพื่อสิทธิมนุษยชนและสมาชิกชุมชนในจังหวัดเลย: คณะกรรมาธิการสิทธิมนุษยชนแห่งเอเชียได้ส่งจดหมายถึงผู้ตรวจการพิเศษของ สหประชาชาติด้านสถานการณ์ของนักต่อสู้เพื่อสิทธิมนุษยชนและผู้เชี่ยวชาญ พิเศษเรื่องสิทธิในการเข้าถึงสิ่งแวดล้อมที่ปลอดภัย สะอาด และยั่งยืน เพื่อดำเนินการอย่างเร่งด่วนในกรณีนี้ To support this appeal, please click here: ตัวอย่างจดหมาย: เรียน ........................... ประเทศไทย: นักปกป้องสิทธิมนุษยชนและสมาชิกชุมชนนาหนองบง จังหวัดเลย กำลังเผชิญภัยคุกคามต่อชีวิต ผู้ได้รับผลกระทบ: สมาชิกชุมชนจากหกหมู่บ้านในตำบลเขาหลวง รวมถึงหมู่บ้านนาหนองบง ผู้ซึ่งคัดค้านการทำเหมืองและขยายเหมืองแร่ทองคำภูทับฟ้าในเขตพื้นที่ จังหวัดเลย ผู้ที่สงสัยว่าก่อการคุกคาม: 1. บริษัททุ่งคำ (TKL) 2. เจ้าหน้าที่ทหารและอดีตเจ้าหน้าที่ทหาร วันเกิดเหตุ: ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ 2552 ถึงวันที่ 16พฤษภาคม 2557; ความเสี่ยงต่อความรุนแรงในวันที่ 29 พฤษภาคม 2557 สถานที่เกิดเหตุ: จังหวัดเลย ประเทศไทย ดิฉัน/ผมมีความกังวลใจเป็นอย่างยิ่งที่ได้ทราบว่า การคุกคามนักปกป้องสิทธิมนุษยชนที่ปกป้องชุมชนของตนจากผลด้านลบการทำเหมือง ในจังหวัดเลยได้ยกระดับขึ้นเป็นการคุกคามต่อชีวิต บริษัททุ่งคำ (TKL) ซึ่งเป็นบริษัทสาขาการสำรวจแร่ทองคำและการทำเหมืองของบริษัททุ่งคาฮาเบอร์ จำกัด (มหาชน) ได้ดำเนินคดีทางกฏหมายกับกลุ่มฅนรักษ์บ้านเกิด ซึ่งเกิดจากการรวมตัวกันของสมาชิกชุมชนจากหกหมู่บ้าน รวมถึงหมู่บ้านนาหนองบงในตำบลเขาหลวง ผู้คัดค้านกิจการเหมืองและการขยายเหมืองทองคำภูทับฟ้าในพื้นที่จังหวัดเลย สมาชิกกลุ่มฅนรักษ์บ้านเกิดได้ต่อสู้เพื่อปกป้องสิ่งแวดล้อมและทรัพยากร ธรรมชาติในหมู่บ้านของตนเพื่อคงไว้ซึ่งวิถีทางการเกษตรดั้งเดิมของชุมชน ชุมชนถูกบุกรุกในคืนวันที่ 15 พฤษภาคม 2557 โดยที่ชายฉกรรจ์ติดอาวุธพร้อมปกคลุมใบหน้าจำนวนหลายร้อยคน จับนักปกป้องสิทธิมนุษยชนและสมาชิกชุมชนเป็นตัวประกันโดยมัดมือและขาและกด หน้าตัวประกันลงกับพื้น เพื่อขนแร่ทองแดงออกจากเหมือง ผม/ดิฉันรับทราบจากแหล่งข้อมูลที่เชื่อถือได้ว่า มีการจ้างวานมือปืนเพื่อสังหารผู้นำชุมชนที่เคลื่อนไหวคัดค้านเหมือง และยังมีความกังวลเป็นอย่างยิ่งต่อภาพรวมการประกาศใช้กฏอัยการศึกและการตั้ง ข้อหาต่อการชุมนุมคัดค้านกรณีต่างๆ ผ่านการใช้กฏหมายฉบับดังกล่าวในวันที่ 20 พฤษภาคม 2557 ซึ่งตามมาด้วยการรัฐประหารโดยคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ที่เพิ่มแนวโน้มการใช้ความรุนแรงที่ทำให้หนทางการแก้ไขปัญหาเป็นไปได้ยาก ขึ้นด้วย คณะกรรมาธิการสิทธิมนุษยชนแห่งเอเชียขอให้ผู้ซึ่งมีความกังวลต่อ สถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศไทย เรียกร้องให้คสช.และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องประกันความปลอดภัยของนักปกป้อง สิทธิมนุษยชน รวมถึงสิทธิในชีวิตและความเป็นอยู่ที่จะต้องได้รับการปกป้อง ผม/ดิฉันจึงขอให้มีการดำเนินการ ดังนี้ 1. ขอให้หัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติประกันว่าการประกาศใช้กฏอัยการศึกและ การรัฐประหารจะไม่สร้างเงื่อนไขให้นักปกป้องสิทธิมนุษยชนและสมาชิกชุมชนเกิด ความเสี่ยงเพิ่มขึ้น 2. ขอให้ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติไต่สวนการปฏิบัติหน้าที่ของเจ้าหน้าที่ท้อง ถิ่นที่ยังไม่สามารถตรวจสอบสาเหตุการคุกคามสมาชิกชุมชนเกี่ยวกับเหตุการณ์ ข่มขู่ด้วยระเบิดปลอมหน้าบ้านผู้นำกลุ่ม และการปกป้องชุมชนในคืนวันที่ 15 พฤษภาคม 2557 รวมถึงการปกป้องผู้นำและสมาชิกในชุมชนจากการคุกคามตัวบุคคลและชีวิต ความคุ้มครองอย่างแข็งขันจากตำรวจคือสิ่งที่สำคัญอย่างยิ่งในการคุ้มครอง ชุมชนและนักปกป้องสิทธิมนุษยชนในกรณีนี้ 3. ขอให้กรมสอบสวนคดีพิเศษ กระทรวงยุติธรรมสอบสวนการซื้อ-ขายแร่ของบริษัททุ่งคำ นอกจากนี้ ขอให้มีมาตรการปกป้องและความปลอดภัยต่อผู้นำกลุ่มและสมาชิกชุมชนผู้คัด ค้านบริษัทเหมืองและพยานในเหตุการณ์ความรุนแรงที่เกิดขึ้นในชุมชนโดยทันที 4. ขอให้คณะอนุกรรมการสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง ร่วมกับคณะอนุกรรมการสิทธิชุมชนคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ดำเนินการอย่างต่อเนื่องในการสอบสวนการละเมิดสิทธิและสิทธิมนุษยชน การข่มขู่คุกคามที่เกิดขึ้นต่อผู้นำและสมาชิกชุมชน นอกจากนี้ ขอให้คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนประสานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง รวมถึงผู้ว่าราชการจังหวัดเลย เพื่อประกันความปลอดภัยของนักปกป้องสิทธิมนุษยชนในกรณีนี้ ด้วยความเคารพอย่างสูง ---------------- โปรดส่งจดหมายฉบับนี้ไปยัง 1. พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา หัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ผู้บัญชาการทหารบก สำนักงานผู้บังคับบัญชา ถนน ราชดำเนินนอก กรุงเทพฯ 10200 E-mail: prforeign@gmail.com 2. นายแพทย์นิรันดร์ พิทักษ์วัชระ ประธานคณะอนุกรรมการด้านสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง ประธานคณะอนุกรรมการด้านสิทธิชุมชน กรรมการสิทธิมนุษยชน ศูนย์ราชการเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา 5 ธันวาคม 2550 อาคารรัฐประศาสนภักดี (อาคารบี)  ชั้น 6-7 120 หมู่ 3 ถนนแจ้งวัฒนะ แขวงทุ่งสองห้อง เขตหลักสี่ กรุงเทพฯ 10210 E-mail: niran@nhrc.or.th 3. อัยการสูงสุด สำนักงานอัยการสูงสุด ตึกหลักเมือง ถนนหน้าหับเผย พระบรมมหาราชวัง กทม. 10200 Email: oag@ago.go.th 4. ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ สำนักงานตำรวจแห่งชาติ ตึก 1 ชั้น 7 ถนนพระราม 1 ปทุมวัน กรุงเทพฯ 10330 E-mail: feedback@police.go.th 5. Mr. Jesús Miguel Sanz เอกอัครราชทูต คณะผู้แทนสหภาพยุโรปประจำประเทศไทย อาคารเคี่ยนหงวน 2 ชั้น 19 140/1 ถนนวิทยุ กรุงเทพฯ Email: delegation-thailand@eeas.europa.eu 6. สำนักงานข้าหลวงใหญ่เพื่อสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ สำนักงานเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ตึกสหประชาชาติ ชั้น 6 ถนนราชดำเนินนอก กทม. 10200 แฟกซ์: +66 2 288 1039 Email: ohchr.bangkok@un.org ขอขอบคุณ