วุฒิภาวะ และการจัดการความรู้

676 29 Apr 2023

...

พักนี้ มีประเด็นข่าวน่าสนใจเยอะมาก มากจนต้องเลือกมาสักเรื่อง เพื่อนำมาขบคิด ตั้งคำถาม และตอบกับตัวเอง ว่ามองอย่างไร คิดแบบไหน ซึ่งผมยังติด หรือ ครุ่นคิดตาม มากที่สุด ก็ข่าว ดารา นางงาม (มิสแกรนด์) กับ โค้ช ด้วย กิจกรรมอะไรสักอย่างบนเวที น่าจะเป็นเรื่องการดูดวง ผมไม่ได้สนใจ เรื่องประกวด หรือ ตัวคน ว่าเขาเป็นใคร แต่ผมสนใจ รูปแบบการปะทะกันทางความคิด ประเด็นจริงๆ

หลายคนอาจจะไม่ได้สังเกต หรือ รู้สึก เห็น ปรากฏการณ์บางอย่างของสังคม ในรอบ 10 หรือ 20 ปี จริงๆ มันเป็นเรื่องปกติ ของการปะทะกันของชุดความคิด แต่ละยุค แต่ละสมัย การลุกขึ้นมาอย่างห้าวหาญของเด็ก ของคนรุ่นใหม่ ของอำนาจเชิงเดี่ยว หรือ ปัจเจกชน

ความน่าสนใจ คือ คมความคิดของคน 2 คนที่ออกมาปะทะกัน มีความแหลมลึก และก้าวล้ำมาก การมองว่า การดูดวง ในที่สาธารณะ เป็นการเปิดเผยดวงชะตา ซึ่งบางคนเชื่อว่าเป็นสิทธิส่วนบุคคล เรื่องของโชคชะตานั้นเป็นความส่วนตัว และ เป็นเรื่องเสถียรภาพทางจิตใจ คือความไม่อยากสั่นคลอน อ่อนไหวต่อการถูกเผย จริง หรือไม่จริง ไม่รู้ แต่ความไม่อยากรู้ จากการทำนาย ควรเป็นสิทธิ อย่างหนึ่ง ซึ่งอีกฝ่าย ก็อ้างว่า นี่เป็น กติกาของสังคม เขาทำกัน เขายอมรับกติกา เล่นตามเกม หมายถึง นี่กฎ ของกิจกรรม ว่า คุณลงเล่นแล้ว คุณจะมาอ้างสิทธิอื่นใดไม่ได้ ไอ้ห่ามันสนุก บัดซบ เลย..!!!

ตรงไหน รู้ไหม๊ ? เมื่อฝ่ายหนึ่งอ้างว่า ฉันเป็นคริสต์ ฉันไม่ยอมรับ การเล่นเกี่ยวกับความเชื่อ หมายถึง ศาสนาฉันไม่มี เรื่องแบบนี้ ไอ้คนฝ่ายหลังก็โต้ทันควัน และ นี่มันเป็น กฎ และเป็นเกมส์ ส่วนศาสนา มันก็แค่ รสนิยม หมายถึง ความชมชอบ เลือกเชื่อ ไม่มีสาระสำคัญ เป็นแก่นสาร

ผมไม่ได้ นำเสนอประเด็นเรื่อง ศาสนา คืออะไร นะครับ แต่ สนุกตรงที่เห็นการปะทะของคน ของความคิดแหลมๆ จากคนน่าประเทภเดียวกัน คือ เชื่อมั่นตัวเอง และ ใช้อำนาจบางอย่าง มาห้ำหั่นกันด้วยสติปัญญา หรือ ความรู้

ผมมีคำถาม ตรงที่ “ความรู้” นี่แหละ ว่า ทำไมสิ่งที่เรียกว่า ความรู้ จึงสำแดงตัวตนออกมาในทางรุนแรง ปะทะ มากกว่า ความเข้าใจ ความรัก ความอ่อนโยน ละเมียดละไม ปรากฏการณ์เรื่องนี้ผมมองเห็นภาวะนี้ของสังคมปัจจุบัน จริงๆ หลายปีมานี่ ผมสังเกตเห็น พลังอำนาจความรู้ ที่ซึ่งคนปัจจุบันนี้ มีพัฒนาการด้านความรู้ลึกซึ้งมาก การขบคิด การมีระบบคิดเหตุผล มีข้อมูล มีหลักคิด เฉียบแหลม และ ใช้มันแผ้วถาง สร้างตน ได้ทะลุทะลวง พูดง่ายๆ คนแก่ๆ อย่างเราตามความคิดคนรุ่นใหม่ๆ ไม่ทัน และก็เห็นว่า ความรู้ ความคิดนั้น คมแหลมก็จริงแต่ ขาดเมตตาธรรม ขาดความอ่อนโยน ขาดความลึกซึ้งสัมพันธ์ ข้องเกี่ยวกับชีวิตอื่นๆ อย่างเข้าใจคุณค่า มองเห็นเพียงความต้องการตัวเอง ความคิดตัวเอง และ ความสำเร็จ ยืนยงของตัวเอง

เป็นยุคสมัยที่คนอายุน้อย แต่ฉลาด รอบรู้ แต่กลับไม่มีเสน่ห์ ไม่มีบารมี ไม่น่าเลื่อมใส ไม่เห็นคุณค่าในความดีงาม เรียบง่ายในตัวมนุษย์ด้วยกัน โลกปัจจุบัน จึงเห็นคนมีความรู้และใช้อำนาจความรู้นั้น สนองเป้าประสงค์ตนเอง เสมือนว่า ความรู้นั้นเป็นแค่อาวุธ หรือ เครื่องมือ แย่งชิง ไขว่คว้า บางอย่างให้ได้มา และพร้อมจะกวาดล้าง ทิ่มแทง กลบความด้อย ความเขลา ความแพ้คนอื่น ให้ไร้ค่า ให้สูญไป ความรู้ที่ก่อร่าง สร้างคน ในเวลานี้ จึงเป็นอะไรบางอย่างที่อันตราย รุนแรง และ ขาดความรัก ขาดความอ่อนโยน ละเมียดละไม ถ่องแท้ และอยู่ด้วยกันอย่างสันติ อย่างเคารพต่อกัน อย่างปีติสุข

บางที ผมก็รู้สึกกลัว กลัวโลกใหม่ กลัวคนรุ่นใหม่ กลัวคนมีความรู้ เดี๋ยวคำบางคำ ไม่มีคุณค่าไม่มีใครใส่ใจอีกแล้ว คำว่า วุฒิภาวะ คำว่า การจัดการความรู้ หรือ การทำให้ความคิดตนเองนั้น ละมุนละไม แปร อำนาจความรู้ เป็น ความรัก อันกว้างใหญ่ไพศาล

ดีแล้ว ที่ผมผันตัวเอง ออกจากเมือง ออกจากวิถีการปะทะปะทั่ง ยื้อแย่ง มาปลูกต้นไม้ สร้างป่า มาเป็นมนุษย์ตัวเล็กๆ และตั้งปณิธานไว้ว่าวันหนึ่ง เราจะหลบพักพิง เสพสุขความสงบ เรียบง่ายอย่างสันโดด ลดทอนภาวะความเป็นมนุษย์ที่หยาบกร้าน ก้าวร้าว และสลายความมีตัวตน ให้หมด ไปพร้อมๆกับสังขารที่โรยรา ดีกว่า....

 

โดย เกษตรกร ขบถ แห่งไร่ทวนลม