ThaiNGO ตอนที่ 2 จากสื่อทางเลือก สู่ งานบริการข้อมูล

2092 31 Jan 2023

ไทยเอ็นจีโอได้งบโครงการครั้งแรก ปี 2543 จากแหล่งทุน NOVIB ของประเทศเนเธอแลนด์ ( ถ้าจำไม่ผิด) www.thaingo.com เกิดจากการแนวคิดในเวทีประชุมของขบวน NGOs ที่สรุปบทเรียนปัญหาร่วมกันว่า ขบวนต้องการทีมสื่อกลาง ที่ทำงาน รายงานข่าว ข้อมูล หรือ ชี้แจง สร้างความเข้าใจในสังคม ว่า NGOs หรือ องค์กรพัฒนาเอกชน หรือ องค์กรไม่แสวงผลกำไร คือ อะไร โดยใช้ช่องทางอินเตอร์เน็ต  ซึ่งเทคโนโลยีการสื่อสาร ที่ทันสมัย มาใหม่ ที่สุด เป็นสื่อที่เพิ่งถูกรู้จักในสังคมไทย และในขบวนงาน NGOs

หลายองค์กรในขณะนั้น ยังเก็บคอมพิวเตอร์ ไว้ในห้องผู้อำนวยการ หรือ หลายองค์กร มีพนักงาน หรือเจ้าหน้าที่คอมพิวเตอร์ เพื่อคอย เปิด ส่งหรือ ตอบ อีเมล์ ( E Mail ) โดยเฉพาะ คอมพิวเตอร์ และ อินเตอร์เน็ต ในยุคนั้นจึงเป็นของฟุ่มเฟือย หรือ เพื่อให้หรูหรา เหมือน โทรศัพท์มือถือ ที่ดูแพงและใช้เฉพาะยามจำเป็นเท่านั้น

แม้ว่าจะมี ทุนทางสังคมจากความเห็นร่วมของพี่น้อง เครือข่าย NGOs แต่การสร้างตัวเอง การสถาปนาตัวเองให้สื่อ เป็นพื้นที่หรือช่องทางที่ยอมรับ นั้นไม่ง่ายและใช้พลังในการทำงาน ทุ่มเทมากๆ เพราะทีมงานเรามีน้อย 2-3 คน แต่ต้องเดินทางไกล เพื่อไปหาข้อมูล ไปสร้างความคุ้นเคยรู้จัก เพื่อสร้างการเชื่อมต่อที่เกิดความสัมพันธ์ มากกว่า โทร หรือ ส่งอีเมล์ ทำให้ Thaingo ก้าวย่างช้า แต่ได้รับการตอบดีขึ้นๆ 3 ปีของโครงการ 2543-2545 แม้จะเป็ที่รู้จัก มีคนเข้าอ่านมากพอสมควรแต่ส่วนใหญ่ก็มีแต่ NGOs ทำให้ 1 ใน หลายๆ ข้อ คือ พึ่งตัวเอง หรือ ความยั่งยืน ที่หมายถึง มีรายได้เลี้ยงตัวเอง ซึ่งในสมัยนั้น คือ เก็บค่าสมาชิก รับข่าว จาก Thaingo นั้นไม่เป็นความจริง ข่าวของ Thaingo ทั้ง ล่าช้า ไม่กว้าง และ ไม่สามารถเจาะลึก ข้อมูล ได้เท่ากับสื่อมวลชนอาชีพ จุดแข็งที่ Thaingo ทำและน่าสนใจ คือ ข่าวที่ไม่เป็นข่าว หรือ ข่าวที่สื่อมวลชนไม่สนใจ ข่าวชาวบ้าน ความทุกข์ไม่เป็นธรรม ถูกกระทำ ฯลฯ ทำให้คนทำงาน รวมถึงชาวบ้านทั่วไป สนใจ ช่องทางสื่อสารที่เรียกว่า เว็บไซต์ และ อินเตอร์เน็ต มากขึ้นและเรียกตัวเองว่า สื่อทางเลือก แต่แรกๆ เคยเรียกว่า สื่อภาคประชาชน เหมือนเว็บประชาธรรม ของทีมสื่อทางเชียงใหม่ แต่หลายคนท้วงติง ว่าคำนี้ มีเจ้าของ หรือมี concept ชัดเจนมาก่อนแล้ว จึงหันมาเรียกว่า สื่อทางเลือก ทำข่าวหรือเน้นข่าวที่ไม่เป็นข่าว อาทิ ข่าวการเคลื่อนไหวเล็กๆน้อยๆ และข่าวกิจกรรมต่างๆ ขององค์กรพัฒนาเอกชน

ก่อน 2550 แต่ละสื่อระส่ำหนักแหล่งทุนที่สนับสนุนโครงการด้านสื่อ หายไป เหลือ สสส. ไม่มีนโยบายสนับสนุนงานข้อมูล ข่าว อีกทั้ง หลังจากเกิดสื่อโทรทัศน์ อย่าง Thai PBS ทุกคน สังคม และ ขบวน NGOs มุ่งความสนใจไปที่ช่องทางทีวี และ การเกิดโซเชี่ยลเน็ตเวิร์ค อย่าง Hi5 ยิ่งลดบทบาทสื่อเว็บไซต์

หลังปี 2550 สถานการณ์งานสื่อทางเลือกเริ่มลำบากหนัก ไม่มีทุนทำงานมาหลายปี Facebook เข้ามามีบทบาท เกือบครอบคลุม ที่สำคัญ หลายสื่อเว็บไซต์ หลุดลอยหายจาก ขบวน NGOs  เพราะเหตุผลเดียวกันคือ ไม่มีทุน ทำงาน และแหล่งทุนหันไปสนใจงานข้อมูลแบบอื่นๆ กันหมด ความฝันที่จะอยู่อย่างพึ่งตนเอง มีรายได้ มืดมน การพยายามหาค่าโฆษณา หารายได้จากค่าแบนเนอร์ ต่างๆ ล้วนริบหรี่ ข้อมูลที่เคยส่งกันมา ข่าว ความเคลื่อนไหว บทความ ทยอยหาย 2551-2552 www.thaingo.org หรือ ( www.thaingo.com ในยุคแรก )  ตายสนิท ไม่มีคนเข้าเว็บไซต์เลย !!

ต้นปี 2553  ผมกลับมาปั้นภารกิจใหม่ ฟื้นคืนชีวิต www.thaingo.org เริ่มตั้งแต่เก็บตก  ข่าว ประชาสัมพันธ์  จากอีเมล์ มาโพสต์ มาทำให้เว็บไซต์มีความเคลื่อนไหว จากเดือนละ 2-3 ข่าว ก็เริ่มมากขึ้น เป็นอาทิตย์ละ 2-3 ข่าว ปลายปี 2554 ก็เริ่มขอค่าประชาสัมพันธ์ แบบเกรงอกเกรงใจ ถ้ามีก็ขอชิ้นละ 100 บาท จากอาทิตย์ละ 1-2 ชิ้น ในช่วงระหว่างปี 2554-2556 ก็เริ่มเป็นวันละ 1-2 ชิ้น

ปลายปี 2565 www.thaingo.org มีรายได้จากค่าโฆษณา ข่าวสมัครงาน ( Post JOB ) ข่าวละ 300 บาท เฉลี่ยเดือนละ 5 หมื่นบาท ( 50,000 )  ต้นปี 2566 เพิ่มอัตราค่าบริการเป็น 500 บาทต่อชิ้นข่าว ตั้งเป้าแรกที่ 1,000,000 บาท (หนึ่งล้านบาท )

ปัจจุบัน  www.thaingo.org มีจำนวนสมาชิกภายใน ทั้งหมด 3365 คน / องค์กร มีจำนวนสมาชิกทั่วไป 2,288 คน / องค์กร  มีสมาชิกที่แจ้งสถานะเป็นองค์กร  621 องค์กร ปี 2564 มี จำนวนคลิกบนเว็บ 1,659,462 ครั้ง มีผู้ใช้บริการจากประเทศต่างๆ ทั่วโลก กว่า 20 ประเทศ ปี 2565 ให้บริการข้อมูล สมัครงานไป 2,099 ตำแหน่ง

 

สำหรับผมในฐานะผู้บุกเบิก ก่อสร้าง www.thaingo.org  มองเห็นบทบาทการให้บริการข้อมูล ข่าวสาร สมัครงาน งานพัฒนาในขบวนองค์กรพัฒนาเอกชน ( NGOs) ที่มากกว่า ปีละ 2 พัน ตำแหน่ง ถือว่าไม่ธรรมดา....