19 เครือข่ายภาคประชาชนไม่เห็นด้วยพร้อมค้านร่างกฎหมายควบคุมภาคประชาชน

4921 15 Dec 2021

 

แถลงการณ์คัดค้าน ร่างพระราชบัญญัติการดำเนินกิจกรรมขององค์กรไม่แสวงหากำไร พ.ศ. .... ฉบับคณะกรรมการกฤษฎีกาคณะ 2 (13 ธันวาคม 2564) “เมื่อกฤษฎีกาเปลี่ยนเสื้อคลุมใหม่ในร่างกฎหมายเดิม” โดย เครือข่ายคัดค้านร่างกฎหมายควบคุมภาคประชาชน แถลง ณ วันพุธที่ 15 ธันวาคม 2564

 

            สืบเนื่องจากการประชุมคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 23 กุมภาพันธ์ 2564 ได้มีมติเห็นชอบหลักการของร่างกฎหมายว่าด้วยการดำเนินงานขององค์กรที่ไม่แสวงหารายได้หรือกำไรมาแบ่งปันกัน ตามที่สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาเสนอ และให้รับร่าง พ.ร.บ. ส่งเสริมและพัฒนาองค์กรภาคประชาสังคม พ.ศ. …. ของกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) รวมทั้งความเห็นของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ไปประกอบการยกร่างกฎหมายก่อนเสนอคณะรัฐมนตรีต่อไป ทั้งนี้วันที่ 12 มีนาคม 2564 ได้มีการเผยแพร่ร่าง พ.ร.บ. ที่จัดทำขึ้นมาตามมติ ครม.ดังกล่าว
 

            ต่อมาในวันที่ 13 ธันวาคม 2564 คณะกรรมการกฤษฎีกา (คณะที่ 2) ได้มีการจัดทำร่าง พ.ร.บ.
การดำเนินกิจกรรมขององค์กรไม่แสวงหากำไร พ.ศ. ....ขึ้นมา เป็นการคัดลอกเนื้อหาบางส่วนของ
ร่าง พ.ร.บ.ส่งเสริมและพัฒนาองค์กรภาคประชาสังคม พ.ศ.... มากำหนดไว้ในหมวด 1 การส่งเสริมและพัฒนาองค์กรไม่แสวงหากำไร ซึ่งยังไม่ได้มีการหารือกับกระทรวงการพัฒนาสังคมฯ มาก่อนแต่อย่างใด

 

            ส่วนในหมวด 2 การดำเนินงานขององค์กรไม่แสวงหากำไร เป็นการปรับปรุงจากร่าง พ.ร.บ.ว่าด้วยการดำเนินงานขององค์กรที่ไม่แสวงหารายได้หรือกำไรมาแบ่งปันกัน พ.ศ. ....ที่ยังคงเน้นเรื่องการจำกัดสิทธิ การควบคุม การลงโทษผู้ฝ่าฝืน มีมาตรการควบคุมในลักษณะเดียวกับกฎหมายป้องกันการฟอกเงินที่ใช้บังคับกับองค์กรที่ให้การสนับสนุนผู้ก่อการร้าย ทั้งในปัจจุบันก็มีกฎหมายอื่นสามารถเอาผิดองค์กรที่ทำไม่ถูกต้องได้อยู่แล้ว ถือเป็นการไม่ยอมรับบทบาทการเป็นภาคีหุ้นส่วนในการพัฒนาประเทศ ซึ่งไม่สอดคล้องกับสังคมประชาธิปไตย

 

            “เครือข่ายคัดค้านร่างกฎหมายควบคุมภาคประชาชน” เป็นการรวมตัวของเครือข่ายองค์กรภาคประชาชนที่คัดค้านร่าง พ.ร.บ. ว่าด้วยการดำเนินงานขององค์กรที่ไม่แสวงหารายได้หรือกำไรมาแบ่งปันกัน พ.ศ. ....มาตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ 2564 ไม่เห็นด้วยและยอมรับไม่ได้กับ ร่าง พ.ร.บ. การดำเนินกิจกรรมขององค์กรไม่แสวงหากำไร พ.ศ. ....ที่จัดทำโดยคณะกรรมการกฤษฎีกา (คณะที่ 2) และกำลังจะเร่งเข้าสู่การพิจารณาของคณะรัฐมนตรีภายในเดือนธันวาคม 2564

 

 

ด้วยเหตุผล ดังต่อไปนี้

1) ร่างกฎหมายนี้ดำเนินการอย่างรวบรัด ยังไม่ได้ปฏิบัติตามมาตรา 77 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ซึ่งบัญญัติไว้ก่อนการตรากฎหมายทุกฉบับ รัฐต้องพึงจัดให้มีการรับฟังความคิดเห็นของผู้เกี่ยวข้อง วิเคราะห์ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากกฎหมายอย่างรอบด้าน ตลอดจนการเสนอสรุปผลการรับฟังความเห็นและรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบต่อสาธารณชน

 

2) ร่างกฎหมายนี้ขัดขวางสิทธิการมีส่วนร่วมในการปกครองประเทศ ซึ่งเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานในระบอบประชาธิปไตย เพราะประชาชนย่อมมีสิทธิแสดงเจตจำนงโดยเสรีในการเลือกผู้แทน และมีสิทธิเข้าไปมีส่วนร่วมในการบริหารประเทศโดยตรง ซึ่งสิทธิการมีส่วนร่วมดังกล่าวได้รับการรับรองเป็นครั้งแรกตามรัฐธรรมนูญ 2540 ดังเช่น สิทธิการมีส่วนร่วมในการกำหนดนโยบาย โครงการ หรือกิจกรรมของรัฐ สิทธิการตรวจสอบ สิทธิการถอดถอน สิทธิการเสนอกฎหมาย สิทธิการร่วมจัดการทรัพยากรธรรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และมีการรับรองต่อมาในรัฐธรรมนูญ 2550 และรัฐธรรมนูญ 2560

 

3) ร่างกฎหมายนี้ไม่สอดคล้องกับเสรีภาพในการรวมกลุ่ม เสรีภาพในการแสดงออก เสรีภาพในการชุมนุมโดยสงบปราศจากอาวุธ และสิทธิการเข้าถึงข้อมูลข่าวสาร โดยมีเจตนารมณ์มุ่งประกันให้ประชาชนสามารถใช้สิทธิมีส่วนร่วมในการปกครองอย่างมีความหมายและทรงประสิทธิภาพ ประชาชนที่รวมตัวกันในรูปแบบต่างๆ จึงสามารถมีส่วนร่วมในการกำหนดทิศทางและนโยบายสาธารณะ ถือเป็นการสร้างสมดุลทางอำนาจระหว่างภาครัฐ ภาคธุรกิจ และภาคประชาสังคมในการจัดสรรทรัพยากรของสังคม ทั้งนี้เพื่อลดความเหลื่อมล้ำและสร้างความเป็นธรรมในสังคม

 

4) ร่างกฎหมายนี้ควบคุมและกีดกันการมีส่วนร่วมขององค์กรภาคประชาชนในการกำหนดทิศทางและนโยบายสาธารณะ เพื่อความมุ่งหมายการรวมศูนย์อำนาจในการปกครองประเทศ ซึ่งเป็นการขัดกับหลักประชาธิปไตย หลักสิทธิมนุษยชน และหลักการพัฒนาที่ยั่งยืน อีกทั้งเป็นการสร้างความขัดแย้งที่อาจนำไปสู่การเผชิญหน้าจนยากที่จะแก้ไขต่อไป

 

 

สุดท้ายนี้ พวกเราขอประกาศว่า ไม่ยอมรับร่างกฎหมายฉบับนี้ และขอให้รัฐยกเลิก
การตราและบังคับใช้ร่างพระราชบัญญัติการดำเนินกิจกรรมขององค์กรไม่แสวงหากำไร พ.ศ. ...

พวกเราจะเคลื่อนไหวให้ถึงที่สุด เพื่อให้เกิดการยกเลิกร่างกฎหมายฉบับนี้ในทุกขั้นตอนกระบวนการทางนิติบัญญัติ

 

องค์กรประชาชนไม่ใช่ “ศัตรูของรัฐ”

แต่เรา คือ “หุ้นส่วนการพัฒนาที่ยั่งยืน”

“ประชาชน คือ ผู้กำหนดอนาคตตนเอง”

 

 

เครือข่ายคัดค้านร่างกฎหมายควบคุมภาคประชาชน ประกอบด้วย

    1. เครือข่ายองค์กรผู้สูงอายุ 
    2. เครือข่ายองค์กรคนพิการ 
    3. เครือข่ายด้านเด็กและครอบครัว
    4. เครือข่ายเยาวชน
    5. เครือข่ายองค์กรผู้หญิง 
    6. เครือข่ายความหลากหลายทางเพศ
    7. เครือข่ายองค์กรผู้บริโภค 
    8. เครือข่ายชุมชนเมือง/สลัมสี่ภาค
    9. เครือข่ายแรงงานนอกระบบ
    10. เครือข่ายแรงงานในระบบ
    11. เครือข่ายด้านสุขภาพ
    12. เครือข่ายทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม
    13. เครือข่ายเกษตรกรรมยั่งยืน / ความมั่นคงทางอาหาร
    14. ภาคีองค์กรเครือข่ายชนเผ่าพื้นเมืองประเทศไทย
    15. เครือข่ายสิทธิมนุษยชน / ประชาธิปไตย
    16. เครือข่ายองค์กรระหว่างประเทศ
    17. เครือข่ายสภาองค์กรชุมชน
    18. เครือข่ายนักวิชาการด้านสังคม
    19. คณะกรรมการประสานงานองค์กรพัฒนาเอกชน