ระบบ

110 17 Apr 2025

คนเดี๋ยวนี้เร่งรีบมาก ทำให้การใช้ชีวิตค่อนข้างเหนื่อย และรู้สึกว่าเหนื่อยตลอดเวลา ในช่วงวัยที่อายุน้อย หลายคนบีบรัดตัวเอง จะเรียกให้ถูกคือ ถูกบีบรัดมาแต่เด็ก 3-4 ขวด ก็ต้องเข้าเรียนแล้ว หรือเข้าระบบ มีหน้าที่ มีเวลา กำหนด รูปแบบชีวิต ตื่นแต่เช้า อาบน้ำ กินข้าว ไปโรงเรียน ในโรงเรียนจะถูกเคี่ยวเข็ญสอนให้ทำหน้าที่ ให้มีวินัย ให้อยู่ในกรอบ ในตารางกิจกรรม นี่คือ สิ่งที่คนปัจจุบันเติบโต เมื่ออายุ เท่าไหร่คุณต้องเขียนให้ได้ อ่านให้ได้ บวก ลบ คูณหาร ให้ได้ !

ลึกกว่านั้น ก็จะถูกสอนให้ คิดฝัน และมีเป้าหมาย แล้วก็ถูกฝึกให้ คิดวิธีการบรรลุเป้าหมาย คนจะถูกปลูกฝังแบบนี้ซ้ำๆ จนเติบโตขึ้น จบมหาลัย หลายคนพอเข้าระบบ ก็จะเริ่มเข้าใจว่า การมีเป้าหมาย นั้น เป็นพิษร้ายทางความรู้สึก อย่างแรกคุณต้องอยู่ในระบบ ทำงานอย่างเป็นระบบ มีเป้าหมายองค์กรเป็นตัวกำหนด ซึ่งคุณดื้อดึงขีดขืนไม่ได้ คุณทำได้ คือ ก้มหน้าก้มตา ทำหน้าที่ และท่องคำขวัญ หรือ ปรัชญาขององค์กร คุณมีหน้าที่ทำซ้ำๆ เดิมๆ ทุกวัน แล้วส่งต่อ หรือ รับงานมาจากอีกฝ่าย วนเวียนแบบนี้ นานปี พลังงานของคุณจะค่อยๆหายไป ปีแล้วปีเล่า คุณมีชีวิตแบบเดิม ตื่นอาบน้ำไปทำงาน เย็นถึงเวลาเลิกงาน

ไม่นานจากนั้น คุณจะเริ่มทำความฝันหลุดหาย หันมาจมอยู่กับปัญหารอบตัว กับหัวหน้า หรือเพื่อนร่วมงาน หรือ เพื่อนต่างแผนก หรือ มีปัญหาเบื้องหลัง จากครอบครัว หนี้สิน ที่พอกพูน ฯลฯ คุณจะเริ่มมีท่าทีใหม่ๆ มีแผนการแปลกๆ มีช่วงชิง มีเหลี่ยมมุม อาจถึงแทงหน้าแทงหลัง มีสังคมซุบซิบนินทา มีแบ่งพรรคแบ่งพวก นี่แหละคือชีวิตจริงในองค์กร ในระบบ นานวัน คุณจะเริ่มรู้ว่า บางที ความก้าวหรือโอกาส ในหน้าที่การงาน อาจจะไม่ได้อยู่ที่ผลงาน ความขยัน ความซื่อสัตย์ แต่อยู่ที่ เด็กใครหรือคนของใคร หรือ ใครขยันเข้าออกห้องเจ้านาย บ่อยกว่ากัน

เริ่มรู้ว่า การพูดตรงๆ แม้จะดีมีประโยชน์ ก็ไม่เป็นผลดี ต่อคุณ และเห็นคนที่ทำตัวเป็นลูกขุนพลอยพยัก ส่งเสียงเชียร์ “นาย” ออกหน้าออกตา มักได้ดี !!

ทนๆไป สักพัก ก็ล่วงผ่าน 10 หรือ 20 ปี คุณเลยวัยกลางคน มีภาระแบกหนักอึ้ง ทั้งผ่อนบ้าน ผ่อนรถ และค่าเทอมลูกๆ ค่าใช้จ่ายจิปาถะที่ล้วนแต่สำคัญ วางไม่ได้สักอย่าง เบื่องานสุดกำลัง หมดไฟหมดฝัน รู้สึกเหนื่อยเหมือนหมดแรงทั้งวัน เช้าก็ไม่อยากตื่น เย็นระโหยกลับบ้าน แทบไม่อยากคุยกะคนในครอบครัว

ชีวิต ที่ดำเนินอยู่ไม่สนุกเลย !!

นี่คือ ระบบ ยิ่งองค์กรคุณใหญ่ การแข่งขันภายใน การช่วงชิง ยื้อแย่งยิ่งหนักหนา สำหรับคนที่เดินไปได้ ก้าวขึ้นไปสำเร็จ ใจต้องนิ่ง จิตต้องแกร่ง เด็ดขาด ทำในสิ่งที่คนอื่นๆ ทั่วไป ทำไม่ได้ เพราะจะมีคนเดียว เท่านั้นที่ได้นั่งแหน่งสำคัญ เมื่อทำสำเร็จ คุณจะถูกห้อมล้อมด้วยความสำคัญ คุณจะเห็นความกระตือรือร้นของคน หน้าเดิมๆ ได้ยินเสียงเดิมๆ คนที่ขัดหู โต้แย้ง จะหายค่อยๆ ออกไป วันหนึ่ง คุณจะเริ่มชอบชีวิตที่มีแต่คนห้อมล้อม เอาใจ รับคำสั่ง อย่างไว

เมื่อวานก่อน ผมตำหนิ ลูกค้า ผอ. ท่านหนึ่ง ว่า การใช้งานครู ในเรื่องส่วนตัวบ่อยๆ จะกลายเป็นพฤติกรรมเสพติดอำนาจ แล้วก็เล้าเรื่อง เพื่อนของผมให้ฟัง ว่าแต่ก่อน เป็นแค่เจ้าหน้าที่ ก็ปฏิบัติตนดี รู้ลงแรง ช่วยกัน ทำกับข้าว รินเหล้า หรือ เป็นธุระ แต่พอเป็น ผอ. ติดนิสัย ใช้ดะ ดึกๆ ดื่นๆ ก็เรียกใช้ ซื้อโน่นนี่นั่น และก็มักมีคนมากุลีกุจอมารับคำสั่งใช้ ไม่รู้จักหมด จนผมรำคาญ อดไม่ได้เลยด่าไป ว่า “มึงทำเองมั่ง” “นี่เจ้าหน้าที่ นะ ไม่ใช่ ข้ารับใช้!!” อยู่นี่ ขายไวน์ มีแทบทุกวัน ที่โทรหาผม บอห้ผมจัดแจง โน่นนี่นั่น เพราะนายจะมา หรือ ผอ. จะเอา

ที่สังคมไทย เป็นแบบนี้ ก็เพราะระบบ นี่แหละหล่อหลอม ...